Marais Poitevin, natuurgebied aan de kust van Frankrijk

Marais Poitevin is een groot natuurgebied dat ligt tussen de stad Niort en de kust van de Atlantische Oceaan. Dit moerasgebied ligt op de grens van de Vendée, de Charente-Maritime en de Deux Sèvres. Het Marais Poitevin wordt ook wel “La Venise Verte” genoemd, het Groene Venetië, vanwege de vele bootjes die er in dit natuurpark varen, soms ook met gondeliers. Het is een overblijfsel van de vroegere Golf van Poitou waarvan nu grote delen zijn ingepolderd en gedeeltelijk drooggelegd. Het Marais Poitevin is enorm uitgestrekt met een oppervlakte van ca. 1.120 km² en heeft een bijzonder gevarieerde flora en fauna. Het is niet voor niets toegevoegd aan de lijst van “Grand site de France”. Voor natuurliefhebbers is het Marais Poitevin een aantrekkelijke bestemming. Er zijn meer dan 250 vogelsoorten, 40 vissoorten, 60 soorten libelles en 80 vlindersoorten. Velen, ook Fransen, gaan tijdens hun vakantie dit gebied ontdekken. Dat kan op veel manieren zoals wandelend, met de boot, de huifkar of de fiets.

Het ontstaan van het Marais Poitevin

Lang geleden lag er een baai van de Atlantische Oceaan tussen de departementen Charente-Maritime, Deux-Sèvres en de Vendée. De oceaan liep door tot aan de rand van de stad Niort. De baai had als naam de Golfe des Pictons (Golf van Poitou) en komt van “Picton”, een van oorsprong Schotse stam die zich vestigde op de eilandjes in de baai. In de loop van de jaren is de baai drooggelegd, op een natuurlijke manier door de slib vanuit de oceaan en later door de aanleg van dijken. Hierdoor ontstond het natuurgebied Marais Poitevin. De baai van l’Aiguillon is het laatste overblijfsel van de oude baai. De drooglegging begon in de 13e eeuw met het graven van het Canal des Cinq-Abbés (kanaal van de vijf abten) door lokale monniken. De moerasbewoners hadden lage, witgekalkte huizen die bij elkaar stonden op eilandjes buiten de overstromingsgebieden. Ze leefden van de visvangst, landbouw en veeteelt. Het vervoer ging over water met platte bootjes.

De drie gebieden van het Marais Poitevin

Het gebied van het Regionaal Natuurpark Marais Poitevin bestaat uit drie delen met ieder hun eigen karakter:

  • Marais Desséché
  • Marais Mouillé
  • Baie de l’Aguillon

Marais Desséché

Het drooggelegde moeras dat vooral gebruikt wordt voor landbouw, wordt Marais Desséché genoemd. Dit gedeelte ligt tussen Damvix en de Atlantische Oceaan. Het is vooral agrarisch gebied met akkers en graslanden. Er zijn weinig bossen en veel kanalen. Het landschap is vlak met af en toe een leuk dorpje en ligt vooral in de Vendée. U kunt er heerlijk fietsen.

De Baie de l’Aiguillon

De Bail de l’Aiguillon is een ander deel van het Marais Poitevin en wordt gevormd door de kustzone. Het is de overgang van de zee naar het land, met zoet en met zout water. Bij eb liggen grote delen droog, bij vloed ligt vrijwel alles onder water. De hele baai is een nationaal natuurreservaat en wordt gevormd door zandstranden, duinen, enkele bossen, kliffen en wadden. Het is een ideale plek voor vogels en andere dieren.

Marais Mouillé

Velen vinden het derde deel van de Marais Poitevin, het Marais Mouillé het mooiste. Dit is het natte gedeelte en staat ’s winters vaak voor grote delen onder water. Dit gebied wordt ook wel La Venise Verte genoemd, het groene Venetië en die naam sluit prima aan bij wat u in dat gebied te zien krijgt. Allerlei bomen, struiken en planten in een groot aantal tinten groen. U vindt hier een ongekend mooie natuur die grotendeels ongerept is. La Venise Verte is uniek vanwege de enorme omvang van 28.000ha. en het doolhof aan kanaaltjes die in honderden jaren zijn gegraven. In totaal is er 16.000km aan sloten en kanaaltjes. Deze zijn gegraven door de lokale boeren om het water sneller te laten stromen. Waar nodig zijn sluizen en sluisjes aangelegd om de doorstroming te reguleren. Al dit water komt voor het grootste deel uit de rivier de Sèvre Niortaise die zich kronkelend vanaf Niort richting de Oceaan beweegt.

Een groot voordeel van dit bewegende water is dat er weinig muggen zijn. Daarnaast voorkomt de dikke laag met kroos dat muggen hun eitjes leggen. En de muggen die er zijn worden veelal opgegeten door de Libellen in dit gebied. Het ecologisch overwicht in dit gebied is goed op orde.

Het is vooral dit deel van de Marais Poitevin waar de toeristen graag naartoe gaan en dat u op verschillende manieren kunt bekijken.

Met de boot door het Marais Poitevin

De beste manier om La Venise Verte tijdens uw vakantie te ontdekken is met de boot. U kunt op diverse plekken een bootje huren en zelf een boottocht maken. U zult niet snel verdwalen omdat alle slootjes en kanalen namen hebben en deze namen ook goed in kaart zijn gebracht. Tijdens het varen ziet u overal paaltjes staan met de namen en nummers. In de zomermaanden lijken de sloten op brede groene lanen door het kroos dat op het water ligt en de populieren, wilgen en essen die met hun takken over het water heen hangen. Het is er dan ook vaak aangenaam koel. De plaats Coulon is een leuke toeristische plaats waarvandaan u kunt vertrekken, maar Arçais en la Garette zijn goede alternatieven.

Boottocht met een gondelier

Wilt u niet zelf roeien? Of vindt u het leuk als er een gids meegaat die u over de streek kan vertellen? Ook dat is mogelijk. Meet een lange dikke stok, de vaarboom, bestuurt de gids de boot door de kanalen. Net als de gondeliers in Venetië doen. De gidsen weten alles over het gebied en zullen u vertellen over de flora en fauna en wellicht laten ze u zien dat water écht kan branden! Een boottocht met een gids is vooral aan te raden in de vroege morgen of vlak voor zonsondergang.

Kano of kayak

Houdt u van kanoën? Neem uw eigen kano mee of huur er één bij de diverse aanlegsteigers. In een kano of kayak kunt u de uitgezette routes volgen of zelf een route kiezen. Met een kano is het mogelijk om op plekken in het Groene Venetië te komen die niet toegankelijk zijn voor boten.

Marais 5 Poitevin Niort mouille vakantie Frankrijk moeras parc naturel coulon garette.jpg

Moerasbrand

In het Marais Poiteving is het bladerdek en begroeiing zo dicht dat de vallende bladeren in de herfst in het water een bodem leggen voor verrotting. Hierdoor ontstaan bepaalde gassen. Als u met een gids een boottocht maakt door het gebied zal hij het u mogelijk laten zien. Hij steekt zijn vaarboom in de grond en draait met zijn stok rondjes. Vervolgens steekt hij zijn aansteker aan en houdt deze bij het wateroppervlak. In veel gevallen kan er een behoorlijke steekvlam ontstaan: moerasbrand!

Fietsen

Er zijn honderden kilometers aan fietspad die het Marais Poitevin doorkruisen. De bekendste route is de Vélo Francette die van Niort tot de Oceaan loopt, langs de Sèvre Niortaise. Er zijn ook routes naar de Bail van l’Aiguillon en andere delen van het moerasgebied. Op diverse punten gaan de fietsroutes over op lokale fietspaden waardoor u vrijwel overal in het Marais Poitevin per fiets kunt komen.

Huifkar

Een leuke manier om La Venise Verte te ontdekken is de huifkar. U bent iets beperkter want de huifkar kan alleen over de bredere paden rijden. Tocht geeft dat voldoende mogelijkheden om het gebied te bezichtigen. Af en toe stopt u even om uit te stappen of te gaan eten. Huifkarren kunt u huren in Damvix.

Geocachen

Tijdens het wandelen is het leuk om samen of met de kinderen te geocachen. U ontdekt en bezichtigd het gebied dan op een geheel andere manier. Ga op jacht naar de verborgen schatten, zoek met een GPS of smartphone zorgvuldig in holle bomen of onder bruggen.

Abdij van Maillezais

Bekijk de ruïnes van de kolossale abdij die vroeger in deze streek heeft gestaan. De Saint-Pierreabdij is gebouwd in de 11e eeuw en was de begraafplaats van de hertogen van Aquitanië. De ruïnes van de abdijkerk en de kloostergebouwen met eetzalen, keukens en kleders kunt u bezichtigen.

Wandelen

Trek uw wandelschoenen aan en vertrek uit een van de dorpen in het Marais Poitevin voor een mooie tocht door de natuur. Een groot aantal wandelpaden liggen voor u klaar. Geniet ver van de bewoonde wereld van de geluiden in de natuur, loop langs sloten en weilanden waar de koeien grazen. Het Marais Poitevin is een toeristisch gebied maar zonder alle drukte en overlast die er soms is van toeristen. Het gebied is zo groot dat u tijdenlang kunt lopen zonder iemand tegen te komen.

Maisons in het Marais Poitevin

In het natuurpark zijn diverse gebouwen van cultuurhistorische waarde, dit worden “Maisons” genoemd:

  • Maison de la Meunire – een antieke watermolen in Nieul-sur-l’Autize. Hij is volledig gerestaureerd en de molenaar werkt er iedere dag. In de zomermaanden kunt u de molen bezoeken.
  • Maison des Marais-Muoills – een museum waarin de geschiedenis van de streek tot leven komt. Ook de vervoermiddelen in het moeras door de jaren heen zijn te bezichtigen: platbodems, stelten en speciale schoenen om niet in het moeras weg te zakken.
  • Maison de l’Ane du Poitou – hier ziet u de typische Poitou-ezels die een belangrijke rol hebben gespeeld bij de ontginning van het Marais Poiteving. Erg leuk voor kinderen.
  • Maison de la Mytiliculture – dit museum staat in de baai van Aiguillon en vertelt u alles over de teelt, de vangst en de geschiedenis van de mosselen.
  • Maison du Petit Poitou – dit museum in Chaille-les-Marais laat de ontginning en drooglegging van het gebied zien.
Terug naar het overzicht